Τα τελευταία χρόνια τα βλαστοκύτταρα χρησιμοποιούνται στην ιατρική με μεγάλη επιτυχία προκειμένου να θεραπεύσουν πλήθος ασθενειών και παθήσεων όπως πχ η λευχαιμία, τα εγκαύματα, η ρευματοειδής αρθρίτιδα κτλ. Τα βλαστοκύτταρα χρησιμοποιούνται και στην ορθοπεδική για την αντιμετώπιση των βλαβών του χόνδρου και των αθλητικών κακώσεων.
Τι είναι τα βλαστοκύτταρα;
Τα βλαστοκύτταρα είναι αδιαφοροποίητα κύτταρα που έχουν την ιδιότητα να πολλαπλασιάζονται και να διαφοροποιούνται σε διαφόρων ειδών κύτταρα του οργανισμού. Έχουν δηλαδή την ιδιότητα όταν βρεθούν σε κατάλληλες συνθήκες να διαφοροποιούνται σε κύτταρα των ιστών, του χόνδρου, των μυών, των τενόντων κτλ.
Βλαστοκύτταρα : σε ποια είδη διακρίνονται
Τα βλαστοκύτταρα διακρίνονται σε δύο είδη στα εμβρυϊκά και στα βλαστοκύτταρα ενηλίκων. Όσον αφορά τις ορθοπεδικές παθήσεις το είδος των βλαστοκυττάρων που χρησιμοποιούνται είναι τα βλαστικά ενήλικα μεσεγχυτικά κύτταρα, τα οποία βρίσκονται στο λιπώδη ιστό και στο νωτιαίο μυελό των οστών.
Βλαστοκύτταρα : σε ποιες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται
Τα βλαστοκύτταρα χρησιμοποιούνται σε διάφορες παθήσεις όπου η δομή του ιστού έχει υποστεί καταστροφή λόγω των αναγεννητικών ιδιοτήτων τους ώστε να αναπληρωθεί το κατεστραμμένο τμήμα. Πιο συγκεκριμένα τα βλαστοκύτταρα ενδείκνυνται στις ακόλουθες περιπτώσεις :
- Αρθρίτιδα τόσο σε αρχικά όσο και σε προχωρημένα στάδια
- Ρήξη χόνδρου
- Διάφορες χόνδρινες βλάβες
- Ρήξη μυών
- Θλάσεις
- Τενοντίτιδες
- Τενοντοπάθειες
- Ρήξη πρόσθιου και οπίσθιου χιαστού
- Ρήξη τενόντων στην περιοχή του ώμου
- Ρήξη μηνίσκου (μερική)
- Ρήξη Αχίλλειου τένοντα ( μερική)
- Αρθριτικές αλλοιώσεις της σπονδυλικής στήλης
- Άσηπτη νέκρωση της μηριαίας κεφαλής κατά το αρχικό στάδιο
- Οστικά ελλείμματα
- Ψευδάρθρωση κατάγματος
Βλαστοκύτταρα : ποια είναι τα πλεονεκτήματα της θεραπείας
Τα κυριότερα πλεονεκτήματα είναι τα εξής :
- Είναι εντελώς ανώδυνη
- Είναι 100% ασφαλής καθώς το υλικό προέρχεται από τον ίδιο τον ασθενή
- Ο τραυματισμένος ιστός αναπληρώνεται τάχιστα
- Η κινητικότητα του ασθενή αποκαθίσταται
- Δεν υπάρχουν σημάδια ή ουλές
- Η επάνοδος στις καθημερινές δραστηριότητες και αθλητικές δραστηριότητες πραγματοποιείται άμεσα
- Η εκφύλιση του χόνδρου επιβραδύνεται
- Βοηθά στην ανάπλαση του χόνδρου
- Συμβάλλει καθοριστικά στην αποφυγή της χειρουργικής επέμβασης
- Ο ασθενής απαλλάσσεται σε σημαντικό βαθμό από τον πόνο
Βλαστοκύτταρα : με ποιον τρόπο πραγματοποιείται η θεραπεία
Τα βλαστοκύτταρα λαμβάνονται είτε από τον λιπώδη ιστό του ασθενή είτε από τον μυελό των οστών. Η διαδικασία λήψης είναι σχετικά απλή.
- Όταν η λήψη γίνεται από τον λιπώδη ιστό εφαρμόζεται τοπική αναισθησία και ανοίγεται μία εξαιρετικά μικρή τομή, μεγέθους λίγων χιλιοστών, στην κοιλιά του ασθενή ή σε σημείο κοντά στον ιστό που έχει υποστεί βλάβη όταν πρόκειται να γίνει ταυτόχρονα και αρθροσκόπηση. Έπειτα ο λιπώδης ιστός μεταφέρεται στο εργαστήριο όπου μέσω της φυγοκέντρισης απομονώνονται τα βλαστοκύτταρα και στη συνέχεια καλλιεργούνται και ενεργοποιούνται ώστε να διαφοροποιηθούν σε κύτταρα του ιστού που έχει υποστεί βλάβη. Όταν η διαδικασία ολοκληρωθεί ο ορθοπεδικός πραγματοποιεί εγχύσεις στην πάσχουσα περιοχή σε μια προσπάθεια αναγέννησης του κατεστραμμένου ιστού.
- Όταν η λήψη των βλαστοκυττάρων γίνεται από την περιοχή της λεκάνης και συγκεκριμένα από το λαγόνιο οστό, ο μυελός των οστών περνά από τη διαδικασία της φυγοκέντρισης και διαχωρίζονται τα βλαστοκύτταρα από τα υπόλοιπα στοιχεία. Η διαδικασία είναι σχεδόν η ίδια αλλά πιο απλοποιημένη μιας και παραλείπεται το στάδιο της καλλιέργειας γιατί η συγκέντρωση των βλαστοκυττάρων και των αυξητικών παραγόντων είναι μεγάλη. Στη συνέχεια ο ορθοπεδικός εγχέει το υλικό στην υπό θεραπεία περιοχή.
Βλαστοκύτταρα και οστεοαρθρίτιδα
Η οστεοαρθρίτιδα είναι μια πάθηση η οποία επηρεάζει σχεδόν το 40% του πληθυσμού των χωρών του δυτικού κόσμου. Πρόκειται για μια χρόνια εκφυλιστική πάθηση που σε προχωρημένα στάδια περιορίζει σημαντικά την κινητικότητα των ασθενών. Οι αναγεννητικές ιδιότητες των βλαστοκυττάρων μπορούν να συμβάλλουν τα μέγιστα στην αντιμετώπιση της. Πρέπει όμως να τονιστεί πως μέχρι στιγμής η θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας με τη χρήση βλαστοκυττάρων είναι σε πρωταρχικό επίπεδο και έχει καλύτερα αποτελέσματα όταν η πάθηση δεν βρίσκεται σε προχωρημένα στάδια. Μάλιστα εάν η οστεοαρθρίτιδα βρίσκεται σε αρχικό στάδιο μπορεί να επιβραδύνει σημαντικά την εξέλιξή της και να αποτρέψει την εκφύλιση του αρθρικού χόνδρου για μεγάλο χρονικό διάστημα που μπορεί να φθάσει έως και τα 10 χρόνια.
Βλαστοκύτταρα και αρθροσκόπηση
Τα βλαστοκύτταρα εγχέονται στην πάσχουσα περιοχή μέσω της αρθροσκόπησης. Πρόκειται για μια ελάχιστα επεμβατική διαδικασία, η οποία χαρακτηρίζεται από μέγιστη ασφάλεια και σχεδόν μηδενικό κίνδυνο εμφάνισης επιπλοκών. Ο χειρουργός ανοίγει μια πολύ μικρή τομή μέσω της οποίας εισάγεται το αρθροσκόπιο, το οποίο φέρει ειδική μικροκάμερα και δίνει τη δυνατότητα στο χειρουργό να έχει μία πλήρη εικόνα του εσωτερικού της άρθρωσης. Στη συνέχεια πραγματοποιείται η έγχυση του υλικού και ξεκινά η αναγέννηση του κατεστραμμένου ιστού.